Maj w ogrodzie

Cieszą kwitnące wiosenne krzewy jak oszałamiające kolorami azalie i rododendrony, obezwładniające zapachem lilaki i kaliny, obsypane dzwoneczkami krzewuszki. Ulistnienie na tawułach japońskich, berberysach, pęcherzenicach, dereniach czy klonach właśnie w maju najbardziej zachwyca intensywnością barw, by później w trakcie sezonu zmatowieć. W tym czasie też nareszcie możemy podziwiać efekty prac, jakie wykonaliśmy na przedwiośniu i wczesną wiosną.

Maj jest też kapryśnym miesiącem, w którym w dalszym ciągu mogą pojawiać się zimne noce z przymrozkami. Słuchajmy komunikatów pogodowych i miejmy na podorędziu agrowłókninę do ochrony, maty słomiane czy jodłowe gałązki. Większe drzewa owocowe i ozdobne, których pąki kwiatowe i zawiązki owoców narażone są na przemarznięcie, możemy chronić, zraszając wodą - powstająca w ten sposób powłoka lodowa utrzymuje zerową temperaturę na powierzchni pąków. Powinniśmy być czujni zwłaszcza w okresie tzw. “zimnych ogrodników”: Pankracego, Bonifacego oraz Serwacego w dniach między 12 a 14. Wtedy często nadchodzą polarne masy powietrza z północy. Tradycyjnie przyjęło się, że po “zimnej Zośce” czyli po 15 maja możemy z powodzeniem wysiewać i sadzić rośliny mniej odporne na mrozy.

O tej porze zwłaszcza po zimnych ogrodnikach możemy spokojnie wysiewać i wysadzać rośliny mniej odporne na mrozy np. dalie, mieczyki, pacioreczniki, begonie bulwiaste. W połowie miesiąca posadźmy kwiaty jednoroczne na tarasach, balkonach lub w gruncie np. pelargonie, surfinie, żeniszki, lobelie. Nieco wcześniej - rozsady astrów, bratków ogrodowych i lwiej paszczki. Rośliny, które zimowały w domu np. fuksje, pelargonie, lantany, agawy ustawiamy w reprezentacyjnych miejscach na zewnątrz. Wszelkie rozsady przygotowane w domach na parapetach możemy spokojnie wysadzać po 15 maja.

W warzywniku posadźmy do gruntu selery, pory i kapustę. Warzywa ciepłolubne jak pomidory, ogórki, dynie, cukinie i kabaczki sadźmy po "zimnej Zośce". Jeżeli wcześniej chcemy je wysadzić, możemy uczynić to w tunelach foliowych. Pamiętajmy także, że należy dbać o glebę i nie dopuścić do zachwaszczenia, dlatego regularnie spulchniajmy wierzchnią jej warstwę. Wschodzące kiełki zbyt gęsto rosnących warzyw przerywamy, aby zapewnić im dostatecznie dużo miejsca do wzrostu.

Jeśli z końcem kwietnia nie przycięliśmy krzewów, które kwitły wczesną wiosną na pędach zeszłorocznych, to zróbmy to teraz. Należą do nich np. forsycje, pigwowce, porzeczka krwista, tawuła szara, tawuła wczesna czy migdałek. Roślinom tym potrzebne jest cięcie dla wypuszczenia nowych zdrowych pędów, na których zakwitną wiosną następnego roku. Przy okazji poprawiamy im pokrój i odmładzamy - wycinamy więc wszystkie gałęzie trzyletnie i starsze (te bowiem nie kwitną wcale lub słabo) a pędy przekwitłe skracamy nad najniżej położonym młodym pędem bocznym skierowanym na zewnątrz krzewu. Pamiętajmy też o wycięciu wszystkim pędów, które wybijają z podkładek. Uwaga ta dotyczy też wszystkich innych drzew i krzewów - szczególnie uważajmy na rewersje wybijające z podkładek w przypadku szczepionych na pniu form piennych. Nieusunięte rewersje szybko potrafią zagłuszyć szlachetne odmiany. Lilakom tzw. bzom także należy usuwać przekwitłe kwiatostany. Kontynuujemy formowanie topiarów z trzmielin Fortune’a, bukszpanów, żywotników czy cisów.

Maj jest dobrym i alternatywnym w stosunku do późnej zimy terminem cięcia drzew owocowych. W okresie kwitnienia można bowiem ciąć wszystkie drzewa owocowe. Cięcie przeprowadzamy w słoneczny dzień, by ograniczyć ryzyko infekcji. Robimy przegląd sanitarny - wycinamy wszystkie przemarznięte, chore i uszkodzone pędy, krzyżujące się, rosnące do środka, a także te psujące sylwetkę i symetrię korony. Co jakiś czas odchodzimy od drzewka i badamy, czy wszystkie gałęzie będą dobrze doświetlone. W razie konieczności przerzedzamy pionowe pędy, inne skracamy. W ten sposób drzewka nie tylko będą ładnie się prezentowały, ale przede wszystkim rodziły większe i smaczniejsze owoce. Tniemy około 3mm nad kwiatem skierowanym na zewnątrz korony.

Należy także bacznie obserwować, czy w naszych ogrodach nie zamieszkały szkodniki roślin. Szczególnie uciążliwe są wszędobylskie mszyce. Iglaki natomiast często atakowane są przez przędziorki. W razie potrzeby trzeba zastosować odpowiednie opryski. Sprawdźmy także, czy nie występują choroby np. brunatna zgnilizna drzew pestkowych. Maj to dobry okres, aby zastosować opryski na np. czereśniach, wiśniach i morelach.

W maju możemy sadzić rośliny sprzedawane w pojemnikach. Drzewa, krzewy zarówno liściaste, jak i iglaste z powodzeniem możemy zakupić i posadzić w zaplanowanym miejscu. Pamiętajmy o zapewnieniu żyznej gleby i odpowiedniej kwasowości dla gatunku, a także regularnym podlewaniu nowo posadzonej rośliny.

Od drugiej połowy maja aż końca czerwca pobierać możemy sadzonki zielne wielu cennych krzewów: szczodrzeńca, żylistka, azalii, berberysa, budlei, hortensji, derenia, forsycji, irgi, krzewuszki, jaśminowca, kaliny, ligustra, ognika, pęcherzenicy, pięciornika, pigwowca, trzmieliny, tawuły, śnieguliczki. A także pnączy: bluszczu, wiciokrzewu, winobluszczu, milina, rdesta Auberta czy powojników.

Dobra czas do pobrania sadzonek jest wtedy, gdy pędy robią się “kruche” - przy wyginaniu łatwo się łamią, “strzelając”. Pędy tniemy sekatorem około 3mm pod węzłem, długie na 1-3 węzły, zostawiając dwa liście, wierzchołki natomiast odrzucamy. Tak przygotowane sadzonki sadzimy do połowy wysokości w wilgotnym próchniczym przepuszczalnym podłożu z wierzchu przykrytym cienką warstwą piasku, który ogranicza rozwój glonów.

Zadbajmy o zielone trawniki, kośmy je regularnie i nie zapomnijmy o nawożeniu i usuwaniu chwastów. Jeśli borykamy się z mchem na trawniku, to powinniśmy zastosować aerację i wapnowanie gleby (trzeba podnieść pH podłoża). W tym miesiącu możemy również zakładać nowe trawniki. Nie odkładajmy tego na późniejsze cieplejsze miesiące, gdy jest zdecydowanie mniej wilgoci w glebie. Późniejszy siew dołożyłby nam dużo pracy związanej z regularnym podlewaniem, nowo powstającego trawnika nie można bowiem doprowadzić do przesuszenia.